Turizmin “karanlık” yüzü! Savaşı bile fırsata çevirdiler
Arzu Enstitüsü
Oluşturulma tarihi: 11 Kasım 2024 06:47
Dünyanın birçok yerinde devam eden savaşlar, ultra zenginlerin yeni eğlencesi haline geldi. Hatta “karanlık turizm” olarak adlandırılan bu trend için ziyaretçilere savaş alanı açan ülkeler bile var. 2024 yılında 31,89 milyar dolara ulaşacağı tahmin edilen pazarın piyasa değerinin 2034 yılında 40,82 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Son yıllarda sıradan turizmin ötesine geçmek isteyen gezginlerin ilgisini çeken yeni bir seyahat trendi ortaya çıktı. “Karanlık turizm” olarak adlandırılan bu akım, insanlık tarihinde travmatik olayların, felaketlerin ya da korkunç izlerin bırakıldığı yerlerin keşfedilmesi türüdür. Hedefler genellikle savaş alanları, eski cezaevleri, doğal afetlerin yaşandığı bölgeler, soykırım müzeleri veya terör saldırılarının gerçekleştiği şehirlerdir. Özellikle yaşlı ve varlıklı turistlerin bu bölgeye olan talebi her geçen gün artıyor. Future Market Insights’ın Dark Tourism Market Outlook raporuna göre, pazarın 2024’te 31,89 milyar dolara, piyasa değerinin ise 2034’te 40,82 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Raporda, Dark turizmin popülaritesinin artmasının, artan talepten kaynaklandığı belirtiliyor. Belirli destinasyonların romantikleştirilmiş versiyonlarını tasvir eden belgeseller, filmler ve televizyon programları. Polonya’daki Auschwitz toplama kampı, Japonya’daki Hiroşima Barış Müzesi ve ABD’deki 11 Eylül Anıtı karanlık turizmin en bilinen örneklerinden bazılarıyken, şu anda tercih edilen rotalar Ukrayna, İsrail, Pakistan ve Irak’tır. Bu bölgeyi fırsata dönüştürmek isteyen turizm işletmecileri kar elde etmeyi hedeflerken, güvenlik önlemi olmayan bu yerler büyük tehlike oluşturuyor. Buraya gelen ziyaretçiler adeta ölüme meydan okuyor. Uzmanlar, bu tür gezilerin can güvenliği açısından risk oluşturduğuna ve uyuşukluk hissine neden olduğuna dikkat çekiyor.
RİSK YAŞIYORLAR
Ukraynalı bir kamu kuruluşu olan “Visit Ukrayna”, 2022 yılında Rusya ile yaşanan ihtilaf sırasında hasar gören Kiev bölgesindeki şehirlere turlar düzenlemeyi teklif etti. Devlet Turizm Geliştirme Ajansı, Ukrayna’daki sigortanın riskleri karşılayamayacağı konusunda uyardı ve turistlere, Savaş bitene kadar uzak dur. Rus birliklerinin bölgeden çekilmesinden kısa bir süre sonra Nisan 2022’de Kiev’de savaş turizmi girişimleri ortaya çıkmaya başladı. Visit Ukrayna gibi organizasyonlar ülkeye turist getirmeyi planlamaya devam ediyor. Ukrayna’ya seyahat eden turistler büyük risk altındadır. Turistlerin telefonlarına Hava Alarmı uygulamasını yüklemeleri tavsiye ediliyor. Uygulama ile seçilen bölgeye Sivil Koruma Sistemi tarafından hava durumu uyarı bildirimi gönderilmektedir.
TERK EDENLER ACILARINI TAZELİYOR
Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi Psikiyatrist Dr. Merve Setenay Gürbüz, buralara giden insanların diğer turistik faaliyetlerden farklı olarak eğlenmek, dinlenmek ve mutlu olmak için değil, üzülmek, ağlamak ve acıyı tazelemek amacıyla gittiğini söyledi. Bu tür aktivitelerde altta yatan motivasyonun sıklığının önemine dikkat çeken Gürbüz, şunları kaydetti: “Hissedilen acının yasını tutmak çok sağlıklı bir tepki iken, melankolik ruh halinden duyulan haz nedeniyle yapılan bu tür aktiviteler bilinçdışı süreçlerde farklı travmaların habercisi olabilir. “Burada bizim görevimiz yaşanan travmaların yıkıcı yönlerinin yasını tutmak, yapıcı yönlerinden ders çıkarmaktır” yorumunu yaptı.
ÜNLÜLER GAZZE SINIRINA AKIŞI
TIME dergisinin hazırladığı rapora göre son dönemde bu bağlamda turist çeken ülkelerin başında İsrail geliyor. 7 Ekim Hamas saldırısını takip eden aylarda ülkede yeni bir turizm türü ortaya çıktı. Ünlüler, politikacılar ve internet fenomenleri İsrail gezilerini Gazze sınırı yakınındaki harap olmuş güney bölgesini ziyaret etmeden tamamlamıyorlar. Jerry Seinfeld, Elon Musk, Michael Douglas, eski ABD başkan adayı Nikki Haley, Ivanka Trump ve Jared Kushner, zaman zaman yanmış evlerin önünde poz verenlerden sadece birkaçı.
‘İLGİ VE MERAK DUYUSUNU GÜÇLENDİRİR’
Uluslararası MICE Endüstrisi Derneği Başkanı Hüseyin Kurt’a göre karanlık turizmin temeli merak duygusudur. Afganistan ve Suriye gibi üçüncü dünya ülkeleri hakkında insanların bilgilerinin çok kısıtlı olduğunu söyleyen Kurt, “Bu durum merak uyandırıyor ve insanları seyahate itiyor.” Bu bağlamda ilgi çeken destinasyonlardan biri de Afganistan. Yaklaşık 20 yıldır Afganistan ile ticari faaliyet yürüten Royal Diamond Group ajansının yönetim kurulu başkanı Murat Çakan, geçen yıl ülkeyi yaklaşık 25 bin turistin ziyaret ettiğini söyledi. World Change tur şirketinin sahibi Tulga Ozan, “Batı Afrika 6-7 bin dolar, Gabon 8 bin dolar” dedi. TÜRSAB’ın yurt dışı ihtisas başkanı Kemal Ertem de 2019 yılında Çernobil nükleer santralinin etki alanına bin kişilik tur düzenlediğini açıkladı.
